Prachtig eerbetoon aan een van de vaders van het internationale modernisme, James Ensor

*****
— De Standaard

De fantasierijke geest van James Ensor leidt ons door zijn veelzijdige universum van stillevens, zelfportretten, woeste visioenen, carnaval en satire. Ensor groeide in de loop van zijn carrière uit tot een rebelse gamechanger, die zelf de spelregels van de kunst bepaalde. Daarbij verwijderde hij zich resoluut van het klassieke Europese schoonheidsideaal en van het impressionisme, dat hem eerst fascineerde.

Ensor beperkte zich niet tot het maken van schilderijen. Hij liet zijn experimenteerdrift ook los op gedetailleerde tekeningen, gigantische collages en krachtige etsen. Zijn liefde voor grilligheid resulteerde in de typische groteske weergaven van talloze stoute dromen.

In de meer dan tweehonderd afgebeelde werken klopt de hartslag van de opwindende late negentiende eeuw. Altijd weer weet Ensor te verrassen door zijn contrasten tussen het komische en het macabere, het verfijnde en het wilde, de sfeervolle burgersalons en de morbide skeletten.

Vijftien auteurs belichten elk vanuit hun expertise bepaalde facetten en evoluties van de Oostendse kunstenaar met als resultaat een vernieuwd totaalbeeld van Ensors leven en oeuvre.

Publicatie bij de tentoonstelling Ensors stoutste dromen – Het impressionisme voorbij in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen van 28 september 2024 tot 19 januari 2025.

Wonderful tribute to one of the fathers of international modernism, James Ensor

James Ensor’s visionary spirit takes us on a journey through his manifold universe of still lifes, self-portraits, savage visions, carnival and satire. In the course of his career, Ensor grew into an unruly gamechanger who personally reset the rules of art. As he did so, he resolutely distanced himself from the classical European ideal of beauty and from the Impressionism that had initially fascinated him.

Ensor did not limit himself to painting – he also unleashed his passion for experiment in detailed drawings, huge collages and potent etchings. His love for the fanciful resulted in characteristically grotesque representations of countless wild dreams.

The pulse of a thrilling late nineteenth century beats through the more than two hundred works reproduced in this book. Ensor constantly surprises us with his contrasts between the comical and the macabre, the refined and the wanton, atmospheric bourgeois interiors and morbid skeletons.

Drawing on their wide-ranging expertise, fifteen authors each highlight specific facets of the Ostend artist’s developing practice to paint a fresh and comprehensive picture of Ensor’s life and work.

This publication accompanies the exhibition In Your Wildest Dreams – Ensor Beyond Impressionism from 28 September 2024 until 19 January 2025 at the Royal Museum of Fine Arts Antwerp (KMSKA).

Merveilleux hommage à l'un des pères du modernisme international, James Ensor

L’esprit imaginatif de James Ensor nous mène à travers son univers bigarré de natures mortes, d’autoportraits, de visions sauvages, de carnavals et de satires. Ensor est devenu au fil de sa carrière un casseur de codes rebelle, qui fixait lui-même les règles du jeu. C’est pourquoi il a résolument tourné le dos à l’idéal européen de beauté classique et à l’impressionnisme, qui l’avait d’abord fasciné.

Ensor ne s’est pas limité à la peinture. Grand expérimentateur, il a également réalisé des dessins détaillés, de gigantesques collages et de puissantes eaux-fortes. Son amour de la fantaisie a donné lieu à des représentations grotesques des rêves les plus échevelés.

Dans les plus de 200 œuvres exposées, on sent battre le cœur de la fin du xix^e siècle, période passionnante s’il en est. Ensor sait toujours plus nous surprendre par ses contrastes entre comique et macabre, raffinement et sauvagerie, salons bourgeois et squelettes morbides.

Quinze auteurs, au prisme de leurs spécialités respectives, éclairent certaines facettes et évolutions de l’artiste ostendais, avec à la clé un tableau d’ensemble entièrement rafraîchi de sa vie et de son œuvre.

Catalogue de l’exposition Ensor, Rêves fantasques – Au-delà de l’impressionnisme au Musée Royal des Beaux-Arts Anvers du 28 septembre 2024 au 19 janvier 2025.